حمل و نقل در فرایند صادرات

یکی از مهمترین و در عین حال پر ریسک ترین مراحل فرایند صادرات، حمل و نقل است. هر چند با تکامل فرایندهای بازرگانی بین­الملل و تخصصی شدن امور، فرایند حمل ­و نقل نیز تخصصی­ تر و مطمئن ­تر شده است، لیکن در برخی جهات، به پیچیدگی آن افزوده شده است؛ تا آن­جا که شرکت­های تخصصی تحت عنوان فورواردر کل فرایند حمل­ و نقل را بر عهده گرفته و معمولا بازرگانان کمتر درگیر فرایند حمل ­و نقل هستند. به طورکلی پنج روش حمل ­و نقل بین ­المللی در فرایند صادرات مطرح است:

  • حمل ­و نقل دریایی
  • حمل­ و نقل جاده ­ای
  • حمل­ و نقل ریلی
  • حمل­ و نقل هوایی
  • حمل­ و نقل مرکب

برای انتخاب روش حمل مناسب باید عوامل متعددی را مورد بررسی قرار داد؛ شرایط جغرافیایی کشورهای مبدا و مقصد، مسافت خریدار و فروشنده، زمان، ریسک، هزینه، نوع کالا، وزن و… از جمله فاکتورهای تاثیرگذار در انتخاب شیوه حمل ­و نقل مناسب در فرایند صادرات هستند. کارشناسان شرکت مدیریت صادرات تات آماده هستند تا مناسبترین روش را با توجه به کلیه موارد، به شما پیشنهاد دهند.

حمل­ و نقل دریایی

اصلی­ ترین روش حمل در فرایند صادرات، حمل با کشتی است.به طور متوسط تخمین زده می­شود 70 درصد از حجم انتقال کالا در فرایند بازرگانی بین­ الملل با کشتی انجام می­شود. کشورها با گسترش زیرساخت­هایی همچون بنادر و حوضچه­ های آن، تجهیزات مربوط به بارگیری و تخلیه، حضور نهادهایی مانند گمرک و…زمینه بهره­ برداری مناسب از این شیوه حمل­ و نقل را فراهم آورده ­اند. با توجه به تنوع کالا و گستردگی استفاده از حمل ­و نقل دریایی، انواع مختلف کشتی به لحاظ تفاوت کاربری مورد استفاده قرار می­گیرند:

  • کشتی­های حمل عمومی
  • کشتی­های فله ­بر
  • کشتی­های تانکری
  • کشتی­هایO-B-O
  • کشتی­های رورو
  • کشتی­های کانتینربر
  • کشتی­های حمل احشام

حمل­ و نقل جاده­ ای

صادرات بار به وسیله ناوگان حمل و نقل بین المللی زمینی(جاده ای) یکی از روش های رایج این حرفه است که برای کشور های نزدیک توصیه می شود .  هم چنان حجم قابل توجهی از تجارت دنیا از طریق جاده ­ای صورت میگرد. حمل ­و نقل جاده ­ای معمولا توسط کامیون ها انجام می­شود. این نوع حمل و نقل هزینه ی حمل و نقل کمتری را نسبت به سایرین به خود اختصاص میدهند در حالیکه امکان فاسد شدن برخی کالاها در مسیرهای طولانی وجود دارد. برای صادرات به کشورهای دوردست نمی توان از این روش استفاده کرد.

حمل و نقل هوایی 

حمل و نقل هوایی نسبت به سایر حمل و نقل ها، یک روش جدید به شمار میرود. معمولا در هر کشوری پایانه های هوایی باربری وجود دارد که محصولات انتقال یافته در آنجا قرار میگیرند. از مزایای این گونه حمل و نقل ها این است که محصول در سریعترین زمان به مقصد میرسد و امنیت محصول  در برابر حوادث بالا بوده و این تضمین را به تولیدکننده میدهد که محصولاتش با ضایعات کمتری به مقصد برسد. این نوع حمل به دلیل هزینه بالا معمولاً برای کالاهای گران­قیمت، سبک و کم­ حجم مورد استفاده قرار می­گیرد.

حمل­ ونقل ریلی

حمل و نقل ریلی یا ترابری ریلی یکی از روش های حمل بار به روش زمینی میباشد. ترابری ریلی همچنین از امن‌ ترین و کم‌ جاگیرترین شیوه‌های ترابری است حمل و نقل از طریق خطوط ریلی، یک مزیت بزرگ دیگر نیز دارد و آن پایین بودن هزینه های جابجایی در آن است. مانند سایر روش های جابجایی کالا، حمل و نقل ریلی نیز دارای انواع و شرایط متفاوتی بوده که هر یک در موقعیت خاصی مورد توجه و استفاده قرار می گیرد. برای جابجایی بار در خطوط ریلی، قطار ها و واگن های مختلفی وجود دارد و تعرفه ها و هزینه های هر یک، نسبت به ویژگی هایی که دارند، متفاوت است. در ادامه انواع اصلی این واگن ها شرح داده شده اند.

  • واگن­های مسطح
  • واگن­های مسقف
  • واگن­های لبه­ کوتاه و لبه ­بلند
  • واگن­های مخزن­دار
  • واگن­های یخچالی

پیرامون چگونگی جابجایی کالا از طریق خطوط ریلی، کنواسیون هایی در سراسر جهان به تفاهم و امضا رسیده است که از جمله مهم ترین آنها می توان به COTIF، FITOC، FFTOC و CIM اشاره کرد. در هر کدام از این کنواسیون های، کشور هایی به عضو رسیده اند و جابجایی کالا از مرزهای هر کشور، با رعایت پروتکل های این کنواسیون ها امکان پذیر می شود.

در ایران، هنوز پروتکل خاصی در رابطه با استفاده از خطوط ریلی تدارک دیده نشده است؛ اما بر اساس قانون اساسی، حق مالکیت از خطوط ریلی ایران تنها متعلق به دولت است و به همین دلیل، ساز و کارهای جابجایی کالا بواسطه ی خطوط ریلی کشور، تماما ساز و کار های دولتی هستند.

حمل­ ونقل مرکب

گاهی اوقات امکان استفاده از یک روش در حمل­ ونقل بین­ الملل وجود ندارد و لازم است همزمان از چند روش استفاده شود. هرچند در روش­های حمل ترکیبی اغلب کامیون در کنار کشتی، قطار یا کامیون مورد استفاده قرار می­گیرد لیک بدین معنی نیست که سایر ترکیب­های حمل به­ کار گرفته نمی­شود.

یکی از موضوعاتی که در حمل مرکب بایستی مورد توجه قرار گیرد، تغییر وسیله حمل است. منظور از ترانسشیپ یا تغییر وسیله حمل، انتقال کالا از یک وسیله حمل به یک وسیله دیگر در جریان حمل کالا است که هزینه و زمان بیشتری را به صادرکنندگان تحمیل خواهد کرد. بنابراین ترانسشیپ کالا باید در قرارداد، پیش فاکتور و همچنین مجوز ثبت سفارش قید شود.

عاملین اصلی حمل

با توسعه تجارت و پیچیده­ تر شدن حمل­ ونقل بازرگانان تا حدود زیادی فرایند حمل را برون­سپاری کرده ­اند. در جریان حمل دو دسته شرکت­های فورواردر یا بارفرابر و کریر یا حمل ­کننده فعالیت می­کنند. این واسطه­ ها باعث کاهش هزینه، زمان و ریسک جریان حمل می ­شوند.

فورواردر

فورواردرها در واقع واسط بین دارندگان وسیله حمل و صاحبان کالا هستند. یکی از خدمات فورواردرها حمل انبار به انبار یا درب به درب است که در این روش فوردواردر انجام تمامی خدمات مربوط به حمل، بیمه، ترخیص و… را بر عهده می­گیرد.  آن­ها علاوه بر هماهنگ نمودن امور مربوط به حمل اصلی، خدمات زیر را نیز ارائه می­کنند:

  • انعقاد قرارداد حمل، صدور بارنامه و فاکتور حمل
  • جمع ­آوری بار بر حسب درخواست صاحب کالا
  • انبارداری
  • بسته بندی
  • بیمه باربری
  • انجام تشریفات گمرکی در مبدا و مقصد
  • اخذ صورت جلسه کسرو اضافه تخلیه
  • اعلام ورود کالا به صاحب کالا
  • صدور ترخیصیه

حمل کننده

حمل کننده با کریرها افراد یا شرکت هایی هستند که اجرای مستقیم حمل را بر عهده داشته و کار حمل بار را در سطح بین ­الملل انجام می دهند. معمولا کریرها توسط فورواردها برای حمل به کار گرفته می­ شوند.

شرکت مدیریت صادرات تات آماده است تا با بکارگیری شبکه همکاران خود نسبت به راهنمایی، پیش­بینی قیمت ­های تمام شده حمل، معرفی شرکت های مطمئن حمل­ ونقل و… یاری ­رسان صادرکنندگان محترم باشد. چنانچه در این خصوص نیاز به راهنمایی بیشتر دارید با شرکت تماس بگیرید و یا اطلاعات خود را در صفحه پرسش و پاسخ قید نمایید تا مشاوران شرکت تات با شما تماس بگیرند.